Insonning qoshi haqidagi qiziqarli ma’lumotlar. Nega bizga qoshlar kerak?
Joylandi: 01.07.22 / 00:45
Nega bizga qoshlar kerakligi haqida o‘ylab ko‘rganmisiz? Nega tabiat bizni qoshlar bilan siyladi? Ko‘zlar, lablar va hattoki burun haqida ham ko‘p ma’lumot mavjud. Qoshlar haqida esa ma’lumot unchalik ko‘p emas. Ko‘zlar ustidagi bir nechta tuklar estetik va amaliy fiziologik vazifalarni bajaradi. Qoshlarning haqiqiy fiziologik vazifasi ko‘zlarni manglaydan, yuzdan tushadigan terlardan va yomg‘irdan himoya qilishdir. Estetik jihatdan esa qoshlar yuzga joziba baxsh etadi, yuz va ko‘zlarni ko‘rkam qiladi va hattoki xarakterni ham belgilab berishi mumkin. Shuning uchun bo‘lsa kerak, qoshlarning ko‘rinishi moda bilan yonma-yon yurib, o‘zgarib borgan. Turli davrlarda va mamlakatlarda qoshlarga bo‘lgan munosabat qanday bo‘lgan? Uyg‘onish davrida yuzda qoshlarning mavjud bo‘lishi xunuklik belgisi sifatida baholangani uchun ularni oldirib yurishgan. Qadimgi Misrda tabiiy qoshlar o‘rniga sun’iy qoshlar chizish urfda bo‘lgan. Tabiiy qoshni qirtishlab, ular o‘rniga ikki chakkagacha yetadigan qosh chizishgan. Qadimgi Osiyo xalqlarida qalin qoshlar qadrlangan. Ularda mavjud bo‘lgan taomilga ko‘ra, kimning qoshi qalin bo‘lib, unga ip bog‘lab olganlar eng baxtli sanalgan. O‘rta asrda xitoylik qizlar qoshlari qansharigacha o‘sishini orzu qilgan. Sababi bunday qoshga ega bo‘lgan qizlar ilohiy go‘zallikka burkangan, deya talqin etishgan. Qoshlarni qanshargacha qalam yoki o‘sma bilan bo‘yashni bugun tojik va o‘zimizning o‘zbek ayollari orasida ham kuzatish mumkin. 18 asr zodagon xonimlarining omma oldida yasama qoshsiz ko‘rinishi odobsizlik belgisi bo‘lgan. Yasama qoshlarni, odatda, sichqon yunglaridan tayyorlashgan. E’tirof uchun nimalarga bel bog‘lamaydi-ya bu ayollar?! Bir qoshdagi tuklar soni o‘rtacha 200-250tani tashkil qiladi. Ammo qoshi qalin insonlarda bu ko‘rsatkich 1000taga ham yetishi mumkin. Qosh rangi, shakli va quyuqligi inson yuzining muhim belgilaridir. Qosh o‘lchamlariga qarab biz boshqalarni tezroq tanib olishimiz mumkin. Massachusets universiteti olimlari o‘tkazgan tadqiqot bunga yaqqol isbot bo‘la oladi. Olimlar portretda aks etgan shaxslarning qoshlarini o‘zgartirishganda ishtirokchilarda shaxsni tanib olishda muammolar paydo bo‘lgan. Fizionomiya bilan shug‘ullanadigan soha vakillari ko‘zga nisbatan ko‘proq qosh shakli tahlili bilan shug‘ullanadilar. Qosh sochga nisbatan ancha sekin o‘sadi. Qosh yulib olinganda, yangisi o‘sib chiqishi uchun to‘rt oy muddat kerak bo‘ladi. Ayrim musulmon mamlakatlarida ayollar qoshlarini oldirishi yoki terdirishi uchun albatta erlaridan ruxsat olishi talab qilinadi. Shuningdek, qosh shakliga qarab insonlarning moyilliklari haqida ham fikr yuritish mumkin. Texnik aqliy salohiyatga ega odamlarning qoshlari to‘g‘ri chiziqda joylashgan bo‘ladi. Ijodkorlikka moyil, hissiyotli shaxslarning qoshi esa yoysimon shaklda bo‘lishi ham aniqlangan.
