ötirdim. Kech tushib dadam keldilar va birga ovqatlandik. Ovqat ustida oyim dadamga, Oqillarning uyiga shahardan mehmon bölib, qandaydir qarindoshi kelganini, ta'til tugaguncha shu yerda bolachaga, ya'ni Oqilning ukasi Umarga qarab ötirishini aytib ötdilar. Men esa ovqat ustida bög'zimga nimadir tiqilib, yötalib qöydim. Qörqqandim. U qiz men haqimda, uni poylaganim haqida aytib bersachi? Yög'aa, unchalikka bormas. Özim bilan hayolimda shunday savol-javob qilib, ovqatni ham yegim kelmay qoldi.
-Yusufjon, ovqatingni yemaysanmi?, dadam meni köpincha Yusufjon deb chaqirar edilar.
-Qornim töydi.
-Unaqada bugun ertaroq uhla, ertaga azondan oying bilan Zarif akangnikiga ketamiz.
-Men bormaymanmi?, hayron bölib oyim va dadamga qaradim.
-Sen uyda qorovul bölib qolasan. Yöl uzoq bölsa, yaxshisi shu yerda qolaver. Töy kuni borasan.
Kayfiyatim tushib, dasturxonga duo öqilganidan söng, xonamga kirib ketdim. Shiftga termilib yotar ekanman, hayolimdan boyigi qiz ketmas edi. Uni oq trusikini esladim, ohhh bu manzara közlarimga muhrlanib qolgandek edi. Asbobim qimirlay boshladi, hayollarimning özida qimirlagan asbobimni, ösha oq mato tomon olib borgim kelardi. Ammo buni iloji yöq edi. Hayol sura-sura uyqum kela boshladi va közlarimni yumib uyquga ketdim...
-Mayli bolajonim biz ketdik, eshikni qulflab olsang chakki bölmasdi.
-Hop, salom etinglar hammaga! Dadam va oyim yangi chiqqan, shahardan olib kelingan "Matiz" mashinasida uzoqlashib borishardi. Men bir narsadan fahrlanardim, mahallamizda "Matiz" mashinasi faqatgina bizda bor edi. Ularni kuzatdimda beihtiyor uyga kirdim. Ehhh, meni tashlab ketishdi, endi nima qilaman, maktab ham endi ön kun yöq. Aksiga olib, köchada bolalar ham yöq. Hovlida hayol surib turgandim, narvonga közim tushdi. Kechagi ishlar esimga tushib, narvondan tepaga kötarildim. Hovlida hech kim yöq ekan. Qöyxonada bir-birini pinjiga kirgan qöylar körinardi holos. Hech kim yöqligi tabiiy, chunki bular yaqinda katta yöl yoqasiga milliy taomlar oshxonasini ochishgandi. Hamma ösha yerda bölsa kerak, mijozligi juda köp. Oqil ham aytgandi, kartoshka-sabzilarni artib ötirayotgan ekan. Narvondan tushib, örik darahtiga chiqdim. Dovuchalarga hujum qila boshladim. Bizning örik darahtimizdagi dovucha juda ham nordon edi. Tishlarim qamashib ketsada, ishtaham ochilib yeyaverardim. Og'zimni köpirtirib dovucha yeyayotganimda, qöshni tarafdan bolaning kulgan ovozi eshitildi. Hech qancha ötmasdan devor tagida bola yetaklagan kechigi qiz paydo böldi. Qöshnining uyiga ötgan daraht shohlar tagida keldida, kechagi tabassumdan yana bir marta hadya qildi.Kechagi ishim uchun undan ozgina uyalibroq turar edim. Huddi kechagi köylakda bir qöli bilan bolan qölidan tutgan holda turar edi.
-Umarjon, akaga salom bermaysanmi?, u bolaga egilib qarab shunday dedi. Men bu gapdan biroz yengil tortdim.
-Bolani qiynamang, endi tili chiqyaptiku özi, bu gapni men ham hushchaqchaqlik bilan aytdim.
-Unday bölsa siz örgatingda. Qiz shöhroq va hozirjavob ekan.
-Nega endi men, özini akasi borku.
-Özini akasi ishdaku, u men bilan hazil qilganday, menikidaka ohangda gapirdi.
-Unda siz örgating! Aytgancha siz kim bölasiz Oqilga?, dovucha yeb unga tepadan qoshlarimni chimirib savol berdim.
-Oqil mening holamning ög'illari böladi.
-Haa, demak siz shahardan kelgansiz, siz haqingizda aytgandi.
-Ha, meni ismim Diyora. Siznikichi ög'ri bola.
-Nega ög'ri bölarkamman?, sal qovoq solib gapirdim.
-Kecha huddi ög'rilarga öxshab devordan möralab turgandizku. Men bir oz uyalibroq qolgandim.
-Yög'aaa, men faqat... haligi... haa pöchoq tashlayaptudim.
-Közingiz boshqa yerda ediku ög'ri bola, u menga bu gapni qosh chimirib gapirdi. Bu gapdan bög'zimda dovucha tiqilib qoldi. Bir necha ön soniya yötalib, tomoq tagiga urib-urib özimga keldim. Közlarim qizarib ketdi.
-Tuzukmisiz?
-Haa, dovucha tiqildi, u tepasidagi örik darahtiga yaxshilab razm soldida, menga murojaat qildi.
-Bizga ham oz-moz tashlang Yusuf ukam!
-Meni otimni qayerdan bildiz va nega uka deyabsiz?
-Men kollejda ikkinchi kursman, kecha Oqildan siz haqingizda söragandim.
-Ha, katta ekansizku opa, men 9-sinfman, beihtiyor unga kulimsirab, bir ikki dovucha tashladim. Ilib ololmagach, halta olib chiqsa, terib berishimni aytdim. U esa bolani kötargancha chopqillab oshxonaga kirib ketti. Birozdan söng u hovlida turgan uzunroq chöp bilan menga haltani uzatdi. Haltaga dovuchalarni tera boshladim. Bu orada uyoq-buyoqdan gaplashib, yaxshilab tanishib oldik. Men uni bir-ikki gaplaridan hayron bölardim, juda shöh ekan. Özim özimga "shaharliklar shunday bölsa kerakda" deb qöyardim. U menga yaqinroq kelib Umarni daraht shohlariga kötarib öynata boshladi. Tepadan esa... Tepadan uning köylak ostidagi kökraklari arig'i körina boshladi. Men bu holdan biroz g'alatiroq böldim. Asbob ham qaddini özgartira boshladi. Ahvol borgan sari yomonlashib, noqulaylik ortib borardi. Pastga qaramay desam ham iloji yöq, bor vujudim közlarimga buyruq berayotgandek edi. Shimni toridan kiyish ham, mana endi öz zararini körsatayotgandi. Qaddimni bukdimda, terishda davom etdim. Bizning örik daraht kattagina bölib, Oqillarning uyiga ham ancha-muncha shoxlari ötib turardi. Men ösha shoxlar ustiga ötib tera boshladim. Bu yerdan juda ham yaxshi körinayotgan kökraklarning tepa qismi, meni öziga sehrlab olgandi. Men juda ham omonatgina turar edim. Chunki, belim bukilgan, tepadagi shoxning kichigiga qölimni qöyib olgandim. Halta esa shoxlardan biriga ilingandi. Shu tob haltani olaman deb qöl chözgandim, oyog'im toyib, ushlab turgan shoxim sinib ketdi...
-Yusuuuf, Yusuf... Ufff... Endi nima qilaman..., qulog'imga shunday ingrashga öxshash ovozlar chalinib, asta közimni ochdim. Qarshimda Diyora hursand holda, közlarida yosh bilan nimalarnidir bijirlardi.
-... Hayriyate, özinga kelding, qörqitvordinku ahmoq, ehtiyot bölmaysanmi?, u shunday deb men tomonga egilib yuzimdan öpib qöydi. T judayam hursand edi. U öng qölimdan ikki qöli bilan qattiq ushlab olgandi. En qizig'i meni futbölkam yechilgan, peshonamga nam doka qöyilgandi. Ozmuncha özimga kelib:
-Nima böldi özi, yiqilib tushdimmi?
-Haa ahmoq yiqilib tushding, öng yelkang bilan yerga qattiq tushding. Aslida men aybdorman, kechir meni, nafsimni tiyganimda shunday bölmasdi.
-Yög'aa, iya dovuchchalar qani, darahtda qoldimi?
-Qöysangchi öshalarni, men qörqib ketdim, ölib-pölib qolmadingmikan deb öyladim, u haqiqattan ham bu ishdan afsuslanib gapirardi. Terlab ketayotganimni his qilib, oynadan hovliga qaradim. Quyosh tik kötarilgandi.
-Soat necha böldi?, dedim hayrat ohangida Diyoraga qarab.
-bir böldi, naq tört soat uhlading.
Shoshilib örnimdan turmoqchi edim, öng yelkam va qölimda kuchli og'riq paydo böldi.
-Yöq turma, dam ol, hozir ovqat olib kelaman.
Men indamay bosh silkib qöydim. U esa qizil köylak, kalta etakda yugurgilagancha oshhona tomonga ketdi. Men esa negadir uni tezroq kelishini hohlar edim. Ön daqiqa ötar-ötmas shippak ovozlari eshitilib, ayvon boshida Diyora körindi. Ayvon ochiq bölishiga qaramay, ovqat hidi hammayoqni